 |
 |
 |
Mbande Clinic Project |
|
Voortgang Mbande Clinic Sponsor Project
Aan alle donoren van het Mbande Village Clinic Project
Rond 1 mei 2006 werd de(geld)inzamelperiode voor het project afgesloten met een bedrag van ruim € 20.000. Wij waren daar heel erg blij mee. Ook waren wij verheugd dat de NCDO/KPA (Nationale Commissie voor Internationale Samenwerking en duurzame ontwikkeling / Kleinschalige Plaatselijke Activiteiten) toezegde het ingezamelde bedrag te verdubbelen. In het totaal hebben we € 40.000 beschikbaar. Dit bedrag is voldoende om het volledige projectplan uit te voeren.
In de periode juni-augustus 2006 zijn er proefboringen verricht voor de waterput en is door een lokale aannemer een eerste bouwontwerp gemaakt.
Tijdens ons bezoek in september 2006 hebben we overleg gevoerd met alle belanghebbende en hebben besloten wat er definitief gebouwd ging worden. De eerste voortgang hebben we in oktober 2006 met eigen ogen kunnen bekijken.
Sindsdien hebben we regelmatig contact met de beheerder van het project, ook heeft hij ons foto’s gestuurd waarop de voortgang is te zien.
Nu, door veel dokteren van mijn kant helaas later dan voorzien, stuur ik jullie de laatste stand van zaken. In juli a.s. zullen we opnieuw het project bezoeken, foto’s maken en het afgeronde project officieel overdragen aan de bewoners van Mbande. Ook van dit laatste gedeelte zal ik te zijner tijd verslag doen.
Algemene informatie
Situatie september 2006
Situatie oktober 2006
Situatie mei 2007
Situatie juli 2007
Mbande Village Clinic Project - Algemene informatie
De Mbande Village Clinic valt administratief onder het Temeke District en heet dan ook officieel Municipal Council Mbande Dispensary. Temeke District omvat het zuidwestelijke deel van Dar es Salaam en heeft zo’n miljoen inwoners. Temeke heeft één (modern) districtziekenhuis en 16 buitenposten en/of dorpsklinieken. De kliniek in Mbande is daar één van. Omdat we de kliniek in Mbande en Remigius Mbawala al lang kennen, en de laatste een betrouwbare lokale partner vinden, hebben we voor dit project gekozen.
Mbande zelf ligt ongeveer 40 km ten zuiden van het centrum van Dar es Salaam. Tot zo’n tien jaar geleden was het een klein dorp met niet meer dan 800 inwoners. De meeste daarvan waren kleine boeren en leefden in lemen hutjes. Ze verbouwden maïs, cassave en groenten en hielden koeien en geiten. Er was geen elektriciteit, geen schoon drinkwater en geen riolering. Wel een lagere school en de kliniek.
In het begin van de tachtiger jaren van de vorige eeuw leidde de bevolkingsdruk in Dar es Salaam er toe dat steeds meer families hun heil zochten in de rurale gebieden. Door kleinschalige landbouw en veeteelt konden ze de kosten van hun levensonderhoud drukken en toch nog in de stad werken. Als ze tenminste bereid waren enige uren per dag te reizen. Recent zijn er nog meer redenen gekomen om naar Mbande te trekken: een relatief goede asfaltweg naar Dar es Salaam en een op handen zijnde aansluiting op het elektriciteitsnet. Nu, in 2006, schatten we dat Mbande zo’n 15.000 inwoners heeft. Christenen en Moslims leven er (nog) in vrede door elkaar. De Moslims zijn overweldigend in de meerderheid.
Oorspronkelijk bestond de Mbande Dispensary uit één gebouw met een spreek- en onderzoekskamer voor de blotevoetendokter en de verpleegster, een bevallingsruimte, een hok voor de sterilisatie van instrumenten (tevens behandelkamer voor geïnfecteerde wonden!) en een opslagruimte voor medicijnen. Een groot overkapt terras diende als wachtkamer en overdekte hurktoiletten bevonden zich in de tuin.
Alle huidige (2006) activiteiten vinden in dit oorspronkelijke gebouw plaats en de kliniek wordt hoofdzakelijk bezocht door moeders met kinderen. Ook komen er vrouwen om te bevallen. De kliniek ligt op een steenworp afstand van de Mbande lagere school.
In 1997 heeft een Nederlandse groep vrijwilligers de bouw van een laboratorium gefinancierd. Dit laboratorium staat pal naast het hoofdgebouw en bestaat uit vier kleine kamertjes. Twee daarvan worden gebruikt als slaapkamer voor leerlingverpleegsters. Twee kamers dienen als laboratorium. Behalve een microscoop, zijn er geen instrumenten. Ook reagentia zijn er nauwelijks te vinden. In
tegenstelling tot het hoofdgebouw, verkeert het laboratorium in een slechte staat van onderhoud.
Naast het laboratorium staan de fundamenten en muren voor een “verloskundige kliniek”. Initiatiefnemer was dezelfde vrijwilligersgroep die het laboratorium had gebouwd. Om ons onbekende redenen is de bouw zes jaar geleden stilgelegd. Ook de betrokkenen in Mbande weten niet waarom men niet verder is gegaan.
Tot onze verrassing is er de afgelopen drie maanden nog een gebouwtje geplaatst. Het ziet er keurig uit, maar het dorpscomité heeft geen idee wat het is. Na lang zoeken vinden we de sleutel en nemen een kijkje. Het blijkt een bevallingsunit te zijn. Een verloskamer, een kamer met één bed en een wiegje, een toilet en een doucheruimte. Alles uitgevoerd met witte tegels en roestvrij staal. Wij zijn net zo verbaasd als het dorpscomité. Om operationeel te kunnen worden is er elektriciteit en stromend water nodig. Op dit moment ontbreken beide. Het gebouwtje kan dus niet gebruikt worden! Wel is er bij het gebouwtje een septic tank aangelegd, geschikt voor de gehele kliniek.
Op maandag 4 september 2006 hebben we overleg met iedereen die formeel een rol speelt bij het reilen en zeilen van het Mbande Clinic project:
· Mr. R.L. Mbawala (coördinator);
· Dr. R.C. Muttani (districtsgeneeskundige);
· Mrs V. Ekonga (kliniekgeneeskundige);
· Mr. S. Amanzi (voorzitter kliniekbestuur);
· Mr. S. Chaytundu (voorzitter dorpscomité).
De twee verpleegkundigen van de kliniek en alle leden van het kliniekbestuur zijn ook aanwezig. Nadat we met z’n allen alle gebouwen hebben geïnspecteerd zitten we op het terras van het hoofdgebouw.
Zoals we gewend zijn in Mbande, is iedereen openhartig. Niemand van het kliniekbestuur is ooit geconsulteerd over de nieuwe bevallingsunit. Tot op heden heeft niemand geweten wat de functie van het gebouwtje was! De districtsgeneeskundige, die pas een paar weken in dienst van de Tameke District Council is, uit zijn verbazing dat het gebouw is neergezet op een plaats zonder water- en elektriciteitsvoorzieningen.
Als we wat later in Temeke navraag doen, horen we dat de bevallingsunits, 16 in het totaal, door de African Development Bank aan Tanzania zijn geschonken. Om het budget niet ongebruikt te laten zijn de units her en der, en in grote haast, gebouwd. Voor water en elektriciteit moesten de uitverkoren dorpen maar zelf zorgen. Het is dus duidelijk wat er met het merendeel van de units gaat gebeuren: die worden nooit gebruikt en zijn over tien jaar vervallen
De huidige kliniek functioneert nog steeds als in de tijd dat er maar 800 mensen in Mbande woonden. Gezien de 15.000 mensen die er nu zijn, is alles gewoon te klein. Door het betere transport - asfaltweg - gaan er wel steeds meer mensen naar het Temeke Districtsziekenhuis. De patiëntendruk in Mbande wordt er echter niet veel minder door. Het laboratorium wordt als zodanig wel gebruikt, maar het ontbreekt aan deskundig personeel, protocollen, reagens en instrumenten. Als je aan de (blote voeten) dokter vraagt wat voor een tests er gedaan worden, komt ze niet verder dan “malaria”.
Het onafgemaakte gebouw, “de verloskunde kliniek”, is met kennis van zaken ontworpen. Afgebouwd, en met wat kleine wijzigingen, zou het gebouwtje kunnen voorzien in de behoefte aan een betere controle en behandeling van zwangere vrouwen en kraamvrouwen. Aangezien er inmiddels al een nieuwe bevallingsunit is, kunnen twee kamers van de “verloskunde kliniek” gebruikt worden als ziekenkamers. Ernstig zieke patiënten kunnen dan blijven overnachten. Wonder boven wonder is er dan ook nog een ruimte over om geïnfecteerde wonden te kunnen behandelen. In eerste instantie spreken alle aanwezigen zich uit vóór het afbouwen van de “verloskunde kliniek”.
Dinsdag 5 september 2006 bezoeken we eerst het Temeke District Hospital. De districtsgeneeskundige, dr. Muttani, leidt ons rond. Het ziekenhuis puilt letterlijk uit van de patiënten. Zo is het niet ongebruikelijk dat de polikliniek op een dag 600 mensen helpt. Ook de zalen zijn vol. Ondanks dat het je beroep is, schrik je toch weer van de toestand van de terminale aids-patiënten. De outillage van het ziekenhuis is matig tot slecht. Het Philips Röntgen-apparaat is al drie jaar defect en er is geen geld om het te repareren. Op verloskunde bewonderen we nog eens twee echoapparaten die het jaren geleden hebben begeven. Met de hygiëne valt het allemaal mee en, zeker gezien het aantal patiënten, is alles redelijk schoon. Best een prestatie! ’s Middags spreken we met de hoogste ambtenaar van het Temeke district: de Municipal Director, Mr. I.A. Nyundu. Een vriendelijke man in een kantoor met zwartleren fauteuils en ronkende airconditioners. We leggen uit wat we voorlopig van plan zijn en hoe we bij de Mbande kliniek zijn gekomen. Hij bevestigt dat de Municipal Council positief staat tegenover ons algemene plan. In de loop van de week komt er een schriftelijke bevestiging.
Woensdag 6 september zitten we weer op het terras van de Mbande kliniek. We zijn bereid en financieel in staat om:
· één diepe waterput (max. 100 m) te boren en operationeel te maken;
· opslag (PVC tanks) voor 10.000 liter water te verzorgen;
· de “verloskunde kliniek” af te bouwen.
Dit alles onder drie voorwaarden:
· de inwoners van Mbande dragen met menskracht bij aan de bouw;
· Temeke Municipal Council zorgt voor de inrichting;
· Temeke Municipal Council zorgt voor de aansluiting op het elektriciteitsnet
Alle aanwezigen zijn het er mee eens dat de waterput er zo snel mogelijk moet komen. Aangezien we al voorbereidende maatregelen hebben getroffen, zeggen we toe dat het boren snel kan beginnen.
Wat betreft de “verloskunde kliniek” willen alle aanwezigen dat die wordt afgebouwd. Als de kliniek klaar is kunnen kraamvrouwen en hun baby’s 48 uur of langer onder controle blijven. Bovendien is er dan ook voor het eerst meer dan alleen een noodopvang voor ernstig zieke patiënten. Ook de districtsgeneeskundige en de Municipal Director zien de plannen zitten. Hun beweegredenen zijn meer beleidsmatig. Voor de districtsgeneeskundige is het aan-trekkelijk dat de uitbreiding van de faciliteiten in Mbande de druk op het Temeke District Hospital zal doen afnemen. De Municipal Director ziet mogelijkheden om Mbande op te waarderen van een Dispensary naar een Medical Centre. Hierdoor kan meer geld en staf worden toegewezen. Gezien het steeds groeiende aantal patiënten is dat ook noodzakelijk.
Voordat de bouw van de “verloskunde kliniek”, wat ons betreft, kan beginnen willen we eerst een schriftelijke verklaring van de Temeke District Council dat zij met onze plannen akkoord zijn. Tot onze verbazing produceert het kliniekbestuur meteen een brief van Mr. Nyundu. Hierin verklaart deze, namens de Council, blij te zijn met ons initiatief. Tevens zegt hij toe op alle manieren te zullen meewerken aan de realisatie van de plannen. Het dorpscomité komt het laatst aan het woord en verklaart ook met de plannen in te stemmen. We komen met elkaar overeen met de bouw te beginnen op 1 oktober 2006.
Op 19 oktober 2006 zijn we weer terug in Mbande. Op 80 m diepte is water aangeboord. Nadat de PVC-pijpen zijn verzonken, is er rond de pijpen een laag grint gestort om te voorkomen dat de pijpen weer dichtslibben. Het boorgat blijkt ruim 3000 l water per uur te leveren. Voldoende voor zowel de kliniek als de nabijgelegen school. De kwaliteit van het water laat nog te wensen over. Deels kan dit komen door de grote hoeveelheden bentoniet die bij het boren zijn gebruikt. In overleg met de waterdeskundigen besluiten we twee weken continu te pompen (flushen) om te kijken of het beter wordt. De put is inmiddels netjes afgewerkt met een stenen opbouw en een metalen deksel. Ook de verbinding met de twee 5000 liter tanks is klaar. De elektriciteitspalen van Dar es Salaam naar Mbande zijn inmiddels geplaatst, de isolatoren zijn gemonteerd en leidingen getrokken tot op 2 km van Mbande. Toch verwachten we dat het wel begin 2007 zal zijn voordat er spanning op de meterkast in de kliniek zit. Hoe dan ook, we besluiten dat de aanschaf van een dieselgenerator onverstandig is. Het voordeel van zo’n generator is dat er nu meteen al water kan worden gepompt. Het nadeel dat de kliniek tot aan het einde der dagen vastzit aan de steeds weer terugkerende diesel- en onderhoudskosten. We laten het laatste het zwaarst wegen.
De bouwwerkzaamheden aan de kliniek zijn in volle gang. Zes mannen uit het dorp maken met een Sinva-ram zandcement blokken en leggen die in de schaduw te drogen. De rest van het bouwmateriaal is gekocht en ligt buiten opgeslagen. Alleen het hout voor de dakconstructie is in het laboratorium gestouwd. Als de korte regens komen ligt het in elk geval droog. Het terrein en de bouwplaats zijn van al het onkruid ontdaan en alle rondzwervende rotzooi is afgevoerd. De ankerstenen voor de dakspanten zijn geplaatst en met cement vastgezet. De muren worden verder opgebouwd. Binnen is men bezig sleuven in de muren te hakken om later de elektriciteitsbuizen in te leggen.
Situatie mei 2007
Wat de waterput betreft is het wachten op de elektriciteit. Zo nu en dan wordt er een dag met een dieselaggregaat gepompt om de bron open te houden. De rapporten over de waterkwaliteit die we hebben gekregen, geven aan dat het water nu wel helder is maar nog steeds een beetje zout. Het valt echter wel binnen de eisen, die je aan drinkwater mag stellen.
Inmiddels zijn aan de kliniek de volgende werkzaamheden uitgevoerd:
- de muren zijn opgemetseld (1),
- de houten dakconstructie is voltooid (2),
- het dak is bedekt met golfijzeren platen (3),
- de behandelkamer voor geïnfecteerde wonden met een aparte (open) wachtkamer is gerealiseerd (4)
- de muren zijn gepleisterd en raam- en deurkozijnen zijn geplaatst en er is een overdekte verbinding gebouwd tussen de bevallingsunit en het ziekenhuisje (5).
De laatste hand aan waterput en kliniek zal in juni worden gelegd. In juli bezoeken we het project nogmaals.
PS: Het oorspronkelijke project plan.
© 2005-2007 Paul and Meta Lapperre - Website by MvS
